Zyski z inwestycji w fundusze inwestycyjne są objęte podatkiem od zysków kapitałowych, tzw. „podatkiem Belki”, którego stawka wynosi obecnie 19%. Podatek jest pobierany przez TFI w momencie wyjścia z funduszu, czyli przy odkupieniu (umorzeniu jednostek) lub przy konwersji środków na inny fundusz, dzięki czemu nie musimy go samodzielnie wyliczać i wykazywać w rozliczeniu podatkowym. Warto jednak wiedzieć jak ten podatek wyliczyć.
Najprostszy przypadek to jedna wpłata, bez prowizji, zysk i po jakimś czasie pełne odkupienie:
- Nabycie 10 jednostek po cenie 100 zł za kwotę 1000 zł
- Aktywa na rejestrze w momencie odkupienia – 1100 zł (10 jednostek po cenie 110 zł)
Jak widać nasz zysk to 100 zł i podatek od tej kwoty wynosi 19 zł.
Trudniejszy przypadek to nabycie jednostek, od którego płacimy prowizję, np.:
- Wpłacamy 1000 zł
- prowizja wynosi 3%, czyli 30 zł
- po odjęciu prowizji nasza kwota nabycia to 970 zł
- przy cenie 100 zł nabywamy 9,7 jednostki
Jeśli cena jednostki wzrośnie do 102 zł to nasze aktywa będą wynosiły 989,40 zł (9,7 * 102). Osiągnęliśmy zysk, ale wartość rejestru jest mniejsza niż kwota, którą wpłaciliśmy – czy powinniśmy wtedy zapłacić podatek? Odpowiedź brzmi – nie. Prowizja traktowana jest jako koszt uzyskania przychodu, więc zysk liczony jest jako różnica między kwotą wpłaty a kwotą odkupienia. W powyższym przypadku różnica jest ujemna (989,40 – 1000 = -10,60), więc podatku nie zapłacimy.
Kolejny przypadek to odkupienie częściowe, np.:
- wpłacamy 1000 zł
- po odjęciu prowizji nabywamy 9,7 jednostek po cenie 100 zł
- po pewnym czasie cena jednostki rośnie do 110 zł a nasze aktywa do 1067 zł
- chcemy umorzyć 500 zł
Mimo, że odkupujemy połowę nabywanej kwoty, aby policzyć podatek nie wystarczy podzielić zysku przez 2. Przede wszystkim należy wyliczyć liczbę jednostek, jaka zostanie umorzona:
- 500 / 110 = 4,545
Jeśli jednak teraz porównamy cenę nabycia do ceny odkupienia i tak wyliczymy zysk, to popełnimy błąd, gdyż pominiemy kwestię prowizji:
- 4,545 * (110 – 100) = 45,45
Aby poprawnie wyliczyć zysk należy obliczyć koszt nabycia umarzanych jednostek, a to uzyskamy wyliczając udział jednostek umarzanych w liczbie jednostek nabytych:
- 4,545 / 9,7 = 0,4686
Koszt całego pierwotnego nabycia, czyli paczki 9,7 jednostek wynosił 1000 zł. Stosujemy powyższy współczynnik i otrzymujemy koszt nabycia umarzanych jednostek:
- 0,4686 * 1000 = 468,60
Oznacza to, że jednostki, które obecnie są warte 500 zł, kosztowały nas 468,60 zł. Różnica między tymi kwotami to nasz zysk – 31,40 zł. 19% podatek od tej kwoty (po zaokrągleniach) to 6 zł.
W przypadku, gdy dokonaliśmy dwóch nabyć (np. 2 x 1000 zł) i dokonujemy częściowego odkupienia, należy najpierw ustalić które jednostki odkupujemy (decyduje to zasada rozchodowania na funduszu – FIFO, LIFO lub HIFO), z których paczek (których nabyć), a następnie wyliczyć zysk dla każdej paczki oddzielnie, zgodnie z powyższym algorytmem.
Komentarz dla Forsal.pl